- SCORTEA
- SCORTEALatinis vocata est, quae Graecis Διφθέρα, sagum videl. ex pellibus caprarum, Pastorum et Agricolarum proprium, quod quia exomidi iniciebatur, inde περιβόλαιον quoque dictum est. Aristoph. Nub. Ubi grandior eris capellas agio e Phelleo, ut et Pater tuus (Διφθέραν ενημμένος) i. e. Scorteam vestem indutus: et Varro de Re R. l. 2. c. ult. Neque non quaedam nationes harum (caprarum) pellibus sunt vestitae, ut in Getulia et in Sardinia. Cuius usum apud antiquos quoque Graecos fuisse, apparet, quod in Tragoediis senes ab hac pelle vocantur Διφθερίαι, et in Comoediis ii qui rustieô opere morantur. Aliquem vero earum quoque ingenuis usum fuisse, praesertim tempore pluviae, Laertius docet, ubi Anaxagoram profectum in Olympiam sudo ac sereno caelo, sedisse δερματίνῳ, quasi brevi erupturâ pluviâ, quod et factum, refert; quod idem narrans Philostratus l. 1. c. 2. vestem ὑποκώδιον vocat. Quemadmodum et Romanis Paenulas, non tantum laneas et gausapinas, sed et scorteas fuisse, legimus. Seneca Quaest. natur. l. 4. c. 6. Hi cum signum dedissent, adesse iam grandinem, quid exspectas? ut homines ad panulas discurrerent aut scorteas? Et Martial. l. 14. Epigr. 130.Ingrediâre viam, caelô licet usque serenô;Ad subitas numquam Scortea desit aquas.I. e. Paenula ex pelle facta. Nam scorta pelles, Fest. Vide proin supra Pellis. Unde Varro de L. L. l. 6. Pellem non solum antiqui dicebant scortum sed etiam nunc dicimus Scortea ea, quae ex corio et pellibus sunt facta. ideo in aliquot sacris aut sacellis scriptum habemus. Ne quid scorteum adhibeatur, ideo ne morticinum quid adsit. Imo et apud Tertullian. de Pallio c. 4. Scortum pro pelle leonina. Qualis ille Hercules in serico Omphales fuerit: iam Omphale in Herculis scorto designata descripsit. Supra enim ad eandem vocem alluserat: Tantum Lydiae clanculariae licuit, ut Hercules in Ophale, et Omphale in Herculi prostituetur: nempe in Scorto sive pelle Leonina. Vide Octav. Ferrarium de Re Vestiar. part. 2. l. 4. c. 21. Hinc tralatitie Scortum, pro meretrice; cuiusmodi feminarum probra post epulas olim, imo et iisdem durantibus, in Theatris item, et post Spectacula, introdoci solita, discimus ex Lipsio Elect. l. 1. c. 11. Cerda exinde Adversar. c. 131. §. 20. Bulengero de Theatro l. 1. c. 42. Doctis ad Tertull. Paschalio Coronar. l. 2. c. 6. Barthio ad Stat. l. 1. Sylv. 6. v. 67. Aliis; quibus adde de hodiernis Persiae, Indorumque Regibus P. de Valle et Io. Bapt. Taverniet Itiner. plura in voce Meretrices, item Prostibulum, ac Ribaldi uti de more Veterum in talorum lusu illa invocandi, ubi de Talis. At de scorteis paenulis praefatis consule porto Salmas. Not. ad Spartion. in Hadrino, c. 3. Lamprid. in Diadumeno c. 2. et Alex. Serero, c. 27. de Scorteis vero, nummis, vide supra ubi de Monetae usu.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.